درمان کیفوز یا گوژپشتی با ورزش‌های اصلاحی و فیزیوتراپی بهترین روش برای درمان کیفوز است. در صورتی که فیزیوتراپی و تغییر در روش زندگی موثر نباشد، در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. در جراحی کیفوز، پزشک ارتوپد اقدام به تصحیح خمیدگی ناحیه کمر می‌کند. در ادامه مطلب با راه های درمان این عارضه بیشتر آشنا خواهید شد.
کیفوز چیست؟
کیفوز یا گوژ پشت، به خمیدگی ستون فقرات اطلاق می‌شود. در وضعیت بدنی سالم ستون فقرات فرد از پشت صاف دیده می‌شود. اما در شخصی که دچار گوژپشتی است، انحنای ستون فقرات به سمت جلو بوده و در قسمت فوقانی ظاهری خمیده پیدا می‌کند. این وضعیت معمولاً با ورزش درمانی و روش‌های غیر جراحی مانند فیزیوتراپی و در موارد شدید با جراحی قابل درمان است.
انواع کیفوز یا گوژپشتی
انواع کیفوز شامل انواع مختلفی از این اختلال ستون فقرات هستند. برخی از انواع این عارضه عبارتند از:
کیفوز وضعیتی
این نوع گوژپشتی شایع‌تر از بقیه انواع آن است و معمولاً در دوران بلوغ رخ می دهد. این نوع کیفوز اغلب در دختران بیشتر از پسران دیده می‌شود. این عارضه معمولاً دردناک نیست. این نوع کیفوز ممکن است در دوران نوجوانی تشخیص داده شود و معمولاً به مشکلاتی در زندگی بزرگسالان منجر نمی‌شود.
کیفوز ساختاری
کیفوز ساختاری یکی از انواع گوژپشت است که به انحنای غیرطبیعی در ستون مهره‌ها منجر می‌شود. این نوع کیفوز ممکن است ناشی از عواملی مانند رشد نامناسب ستون فقرات در دوران جنینی، سندرم مارفان یا درمان‌های سرطانی باشد. این بیماری معمولاً نیازمند مداخلات پزشکی تهاجمی‌تر است و در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی باشد. از آنجایی که این نوع کیفوز می‌تواند از عوارض جدی برخوردار باشد، تشخیص و درمان آن نیازمند مراجعه به پزشک متخصص است.
کیفوز شوئرمن
کیفوز شوئرمن یا سندرم کیفوز شوئرمن یک نوع اختلال ستون فقرات است که با انحراف و خم شدن رو به جلوی ستون فقرات همراه است. این نوع کیفوز به افتخار پزشک رادیولوژیست دانمارکی، دکتر شوئرمن، به این اسم شناخته می‌شود. این بیماری معمولاً در سنین بلوغ خود را نشان می‌دهد و ممکن است با درد همراه باشد. همچنین این اختلال بر تنفس و ریه‌ها تاثیر می‌گذارد و موجب بدشکلی دائمی قفسه سینه می‌شود.
بیشتر بخوانید: جراحی ستون فقرات در کرج
عوامل ایجاد کننده کیفوز یا گرد پشتی
عوامل ایجاد کننده گرد پشتی شامل موارد زیر می‌باشد:
- شکستگی‌های مهره: گاهی شکستگی مهره‌ها باعث انحنای ستون فقرات خواهد شد.
- تومورهای درگیر کننده ستون فقرات: تومورهایی که ستون فقرات را درگیر می‌کنند می‌توانند باعث ایجاد کیفوز شوند.
- عفونت‌ها: برخی از عفونت‌ها مانند سل می‌توانند به تخریب بخش جلویی مهره و ایجاد کیفوز منجر شوند.
- سندرم‌های مانند اسپوندیلیت انکیلوزان: این سندرم یک بیماری التهابی است که می‌تواند باعث ادغام مهره‌های ستون فقرات شود و در نهایت به گوژپشتی منجر شود.
- کیفوز یا گوژپشتی مادرزادی: گوژپشتی مادرزادی در بدو تولد وجود دارد و ممکن است به دلیل تفاوت در شکل یک یا چند مهره ایجاد شود. برخی از بیماران دارای گوژپشتی مادرزادی ممکن است به طور همزمان دارای مشکلات قلبی، کلیوی و غیره نیز باشند. درمان گوژپشتی مادرزادی بستگی به شدت بیماری دارد و ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
راه های پیشگیری از کیفوز یا گوژپشتی
برخی از اقدامات پیشگیری از کیفوز شامل موارد زیر می‌باشد:
- ورزش منظم: انجام ورزش‌هایی که به تقویت عضلات پشتی و شکمی کمک کند می‌تواند به پیشگیری از کیفوز کمک کند.
- حفظ وزن مناسب: حفظ وزن مناسب و جلوگیری از چاقی می‌تواند به پیشگیری از بروز این عارضه کمک کند.
- استفاده از مبلمان مناسب: استفاده از صندلی‌ها و مبلمانی مناسب می‌تواند به حفظ قوام بدن و جلوگیری از ایجاد کیفوز کمک کند.
- استفاده از روش‌های اصلاحی: استفاده از روش‌های اصلاحی مانند فیزیوتراپی و ورزش‌های اصلاحی می‌تواند به تقویت عضلات پشتی کمک کند و باعث جلوگیری از ایجاد یا پیشرفت کیفوز شود.
به هر حال، برای اطمینان از صحت این اقدامات و انتخاب روش‌های مناسب برای پیشگیری از کیفوز، مشاوره با پزشک ارتوپد توصیه می‌شود.
راه های درمان کیفوز یا گوژپشتی
برای درمان کیفوز یا گوژپشتی، روش‌های مختلفی وجود دارد که ممکن است بسته به شدت و علت این عارضه متفاوت باشند. برخی از روش‌های درمانی کیفوز عبارتند از:
- ورزش‌های اصلاحی: انجام ورزش‌هایی که به تقویت عضلات پشتی و شکمی کمک کند، می‌تواند به بهبود وضعیت کیفوز کمک کند.
- فیزیوتراپی: این روش شامل استفاده از تکنیک‌های فیزیک درمانی مانند ماساژ، تمرینات اصلاحی و الکتروتراپی می‌شود که به تقویت عضلات و افزایش انعطاف‌پذیری کمک می‌کند.
- استفاده از بریس یا قوزبند: بریس یا قوزبند ممکن است به تصحیح وضعیت این عارضه کمک کند، به ویژه در بیماران در دوران رشد.
- درمان جراحی: در موارد شدید و پیشرفته این عارضه، ممکن است نیاز به جراحی برای تصحیح وضعیت ستون فقرات باشد.
در چه صورت باید به پزشک مراجعه کنیم؟
- احساس درد یا ناراحتی شدید در ناحیه کمر و یا ستون فقرات
- تغییر شکل قابل توجهی در ستون فقرات
- مشکلات تنفسی یا درد در قفسه سینه
- تفاوت قابل ملاحظه در ارتفاع شانه‌ها
- احساس سفتی یا تنش غیرمعمول در عضلات پا
- اگر کیفوز در حال پیشرفت و تغییر شکل بیشتر باشد.
سوالات متداول
اگر کیفوز باعث درد شدید، مشکلات تنفسی، یا محدودیت‌های جدی در حرکت و عملکرد روزمره شود، ممکن است انجام عمل جراحی ضروری باشد. همچنین اگر انحنای ستون فقرات بیشتر از 75 درجه باشد نیاز به جراحی وجود دارد.
تشخیص کیفوز معمولاً با معاینه بالینی و تصویربرداری انجام می‌شود. در معاینه بالینی، پزشک ممکن است انحنای ستون فقرات را بررسی کند و از بیمار درباره علائم و نشانه‌های دیگری که دارد سوال بپرسد.
ورزش‌هایی که باعث افزایش فشار بر روی ستون فقرات می‌شوند مانند وزنه برداری، بدنسازی، بوکس، کیک‌بوکسینگ، ورزش‌های مبارزه‌ای و فوتبال که باعث ضربه و فشار زیاد بر روی ستون فقرات می‌شوند، برای افرادی که از کیفوز رنج می‌برند مناسب نیستند.
نتیجه گیری
برای درمان گوژپشتی از فیزیوتراپی، دارو، بریس ستون فقرات یا جراحی استفاده می‌شود. نوع درمان به شدت انحنای کمر و سن بیمار بستگی دارد. اگر دچار کیفوز شدید هستید و این وضعیت باعث مشکلات جدی در زندگی روزمره شما شده است، مراجعه به پزشک ارتوپد برای ارزیابی و درمان مناسب الزامی است.