پارگی دیسک گردن زمانی بروز پیدا خواهد کرد که دیسکهای بین مهره های گردن دچار آسیب شده و ماده ژلهای که داخل آنها هستند به بیرون خارج میشود. ستون فقرات گردنی از 7 استخوان تشکیل شده است که روی هم قرار گرفته اند. این مهره ها از پایه جمجمه شروع شده و به سمت پایین امتداد مییابد. با پارگی دیسک گردن، عصب های تحت تأثیر این عارضه، ماده ژله ای بین مهره ها از ستون فقرات خارج میشود. در این مقاله به صورت جامع و مفصل به این موضوع مهم پرداختیم و اطلاعات کاملی در مورد این مشکل و علائم، علل، عوارض، تشخیص و روشهای درمان آن ارائه خواهیم داد.
پارگی دیسک گردن چیست؟
پارگی دیسک گردن، که به آن فتق دیسک گردن هم گفته میشود، زمانی رخ میدهد که یکی از دیسکهای بین مهرهای در ناحیه گردن دچار آسیب یا ترک میشود و بخش داخلی آن به بیرون میزند. این پارگی، فشار زیادی روی اعصاب نخاعی وارد کرده و باعث درد، بیحسی، ضعف یا سوزش در گردن، شانهها، بازوها یا حتی دستها میشود. معمولا این شکل از پارگی گروه سنی 30 تا 50 سال را درگیر میکند. بی حسی و سوزن سوزن شدن نیز در کنار درد ممکن است ظاهر شود. امکان بروز ضعف عضلانی در عضله دوسر، سه سر یا دست وجود دارد.
پارگی دیسک گردن چه علائمی دارد؟
پارگی دیسک گردن علائم متعددی را در قسمت های مختلف بدن ایجاد میکند که برای شما بیان خواهیم کرد.
· درد گردن
· درد منتشر شده به شانهها، بازوها یا دستها
· بیحسی یا سوزش در بازوها یا دستها
· ضعف عضلات بازو یا دستها
· محدودیت حرکت گردن
· درد تشدید شونده با حرکت یا خم شدن گردن
· احساس گزگز یا مورمور در نواحی مختلف بازو یا دست
· سردرد (خصوصاً در ناحیه پشت سر)
بیشتر بخوانید: جراحی دیسک گردن با لیزر
علل پارگی دیسک گردن
تشخیص علت دقیق آسان نیست ولی میتوان دلایل را به موارد زیر محدود کرد:
سن:
اشخاص با سن بالاتر بیشتر در معرض پارگی دیسک گردن هستند و دیسک های آن ها تحت فرآیند پیری دچار ساییدگی و پارگی طبیعی میشود. هنگامی که فرد جوان است، دیسک های او دارای مقدار زیادی آب است و با گذشت زمان، مقدار آب موجود در دیسک ها کاهش مییابد. این باعث میشود دیسکهای آسیب دیده، انعطاف پذیری کمتری داشته باشند، به این معنی که احتمال آسیب دیدگی ناخواسته بسیار بیشتر است.
ژنتیک:
فاکتور ژنتیک در بروز این عارضه نقش پررنگی دارد.
حرکت ناگهانی و اشتباه:
در برخی موارد، حرکات ناگهانی یا شدید میتواند منجر به پارگی دیسک گردن شود. اگر جسم سنگینی را بلند کنید یا با سرعتی بیشتر از توان ستون فقرات خود بپیچید، ممکن است به دیسک های گردن آسیب بزنید. حتی گاهی این مشکل در باشگاه های ورزشی زیر وزنه های سنگین و حرکات اشتباه به وجود میآید.
آسیب:
در موارد نادر، آسیب تروماتیک ناشی از حوادثی مانند زمین خوردن یا تصادفات رانندگی ممکن است منجر به پارگی شود.
تشخیص پارگی دیسک گردن
تشخیص پارگی دیسک گردن با ترکیبی از معاینه فیزیکی، ارزیابی بالینی و انجام تستهای تصویربرداری انجام میشود. پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی کرده و علائم و شکایات او را ارزیابی میکند. سپس در معاینه فیزیکی، حساسیت در ناحیه گردن، محدودیت حرکت یا ضعف عضلات بازو و دستها را بررسی میکند. برای تایید تشخیص و ارزیابی شدت آسیب، آزمایشهای تصویربرداری مانند ام آر آی (MRI) یا سی تی اسکن (CT Scan) تجویز میشوند. این آزمایشها قادرند ناحیه آسیب دیده را دقیق نشان دهند و مشخص کنند که آیا دیسک گردن پارگی داشته و فشار بر روی اعصاب وارد میآورد یا خیر. در برخی موارد، اگر نتایج تصویربرداری به تنهایی کافی نباشند، ممکن است آزمایشهای الکترودیاگنوزیس (مثل EMG) برای ارزیابی عملکرد عصبی و تشخیص فشار یا آسیب به اعصاب نیز مورد استفاده قرار گیرد.
برای تشخیص این عارضه می توانید از دکتر محمد جواد دهقانی فیروزآبادی بهترین جراح دیسک گردن مشاوره یا وقت ویزیت بگیرید.
روش های درمان پارگی دیسک گردن
درمان پارگی دیسک گردن بستگی به شدت آسیب، علائم بیمار و واکنش به درمانهای اولیه دارد. این درمانها به دو دسته غیرجراحی و جراحی تقسیم میشوند.
1. درمانهای غیرجراحی
در بسیاری از موارد پارگی دیسک گردن، درمانهای غیرجراحی علائم را کاهش داده و بهبودی ایجاد میکنند. این درمانها معمولا شامل موارد زیر هستند:
- داروهای مسکن و ضد التهاب: داروهایی مانند مسکنهای غیر استروئیدی (NSAIDs) برای کاهش درد و التهاب تجویز میشوند. در مواردی که درد شدید باشد، ممکن است پزشک داروهای مسکن قوی تری مانند داروهای اپیوئیدی یا داروهای ضد افسردگی سه حلقهای برای تسکین درد عصبی توصیه کند.
- فیزیوتراپی: تمرینات فیزیوتراپی میتواند به تقویت عضلات گردن، بهبود انعطاف پذیری و کاهش فشار بر دیسکهای آسیب دیده کمک کند. این روش اغلب برای افرادی که به درد مزمن دچار هستند، توصیه میشود.
- تزریقات استروئید: در برخی موارد، تزریق استروئید به ناحیه اطراف دیسک آسیب دیده برای کاهش التهاب و فشار بر اعصاب مفید است. این تزریقات معمولا به صورت موقتی علائم را تسکین میدهند.
2. درمانهای جراحی
اگر علائم به درمانهای غیرجراحی پاسخ ندهند یا در صورتی که فشار شدید بر اعصاب نخاعی منجر به ضعف عضلانی یا مشکلات عصبی پیشرفته شود، جراحی دیسک گردن ممکن است ضروری باشد. گزینههای جراحی شامل:
- دیسککتومی: در این روش، بخشی از دیسک آسیبدیده که به اعصاب فشار میآورد، برداشته میشود. این عمل معمولاً برای کاهش درد و فشار بر اعصاب انجام میشود.
- آرتروپلاستی دیسک مصنوعی: در این روش، دیسک آسیبدیده با یک دیسک مصنوعی جایگزین میشود تا حرکت طبیعی گردن حفظ شود.
- جراحی فیوژن گردن: در برخی موارد، برای تثبیت مهرهها و جلوگیری از حرکت غیرطبیعی، پزشک ممکن است مهرههای گردن را با استفاده از پیچ و میله به هم جوش دهد. این روش برای جلوگیری از آسیبهای بیشتر و تقویت ساختار گردن انجام میشود.
سوالات متداول پارگی دیسک گردن
آیا پارگی دیسک گردن خود به خود بهبود مییابد؟
پارگی دیسک گردن به طور معمول به طور خود به خود بهبود نمییابد، اما در برخی موارد علائم آن ممکن است با گذشت زمان کاهش یابد. بسیاری از افراد با درمانهای غیرجراحی مانند داروهای مسکن، فیزیوتراپی و استراحت میتوانند به تدریج درد و علائم ناشی از این مشکل را کنترل کنند.
پارگی دیسک گردن باعث درد کتف میشود؟
این عارضه میتواند باعث درد در ناحیه کتف شود. وقتی دیسک گردنی دچار فتق یا پارگی میشود، قسمت داخلی دیسک از لایه بیرونی آن خارج شده و ممکن است به اعصاب نخاعی فشار وارد کند. درد کتف معمولاً به دلیل فشار روی عصبهای خروجی از گردن ایجاد میشود که به نواحی بالای بدن از جمله کتفها و دستها انتشار پیدا میکند. علاوه بر درد، ممکن است احساس سوزش، بیحسی یا ضعف عضلانی در ناحیه کتف و بازوها نیز مشاهده شود.
نتیجه گیری
با توجه به مطالبی که عنوان شد میتوان نتیجه گرفت که گردن عضو بسیار حساسی از بدن است و هر گونه نشانه از درد و علائم غیر معمول در گردن را باید جدی گرفت. مراجعه به موقع و انتخاب متخصص در این شاخه میتواند از بروز عوارض شدید تر و دائمی در گردن جلوگیری به عمل بیاورد. به علت حساسیت بالای ناحیه گردن و نزدیکی آن به ستون فقرات و نخاع باید از هرگونه خود درمانی خودداری کنید.